Een artikel in de Financial Times begint met een interessante vraag: heeft iemand het begrip "Energietransitie" wel eens degelijk onderzocht ?
We kennen allemaal het woord “Energietransitie”. Simpel gezegd betekent het: het proces waarbij fossiele brandstoffen langzaam maar zeker worden vervangen door hernieuwbare energie.
Dit moet toch mogelijk zijn, denken we bij onszelf: vroeger gebruikten de mensen hout om hun huizen te verwarmen, later steenkool, toen werd het olie en aardgas voor onze energievoorziening, daarna kernenergie, en nu komt de hernieuwbare energie eraan. Het wordt beschouwd als een grote, maar haalbare uitdaging.
Waar we te weinig bij stilstaan is dat in geen van de vorige “transities” de nieuwe energiebron de oude werkelijk vervangen heeft. De nieuwe energiebronnen zijn gewoon toegevoegd aan de oude terwijl het wereldwijde energieverbruik is blijven stijgen. Om een bekende zegswijze te gebruiken: “Het stenen tijdperk is niet geëindigd bij gebrek aan stenen”, integendeel: we gebruiken meer stenen dan ooit tevoren. Hetzelfde geldt eigenlijk voor hout en steenkool. Wie zegt dat het met hernieuwbare energie anders zal zijn ?
En inderdaad, er zijn tekenen die erop wijzen dat de ontwikkeling en het uitrollen van hernieuwbare energie op zich onvoldoende zal zijn om fossiele brandstoffen werkelijk te verdringen. De stijgende bevolkingsgroei, de stijgende levensstandaard in opkomende economieën en technologische vooruitgang zorgen voor een exponentieel toenemende energievraag. Het wordt een race tussen hernieuwbare energie en de groei van de totale energiebehoefte.
Het relatieve aandeel van hernieuwbare energie in de energiemix zal wel stijgen, maar daar moeten we geen valse hoop uit putten. Enkel absolute cijfers doen ertoe: hoe zullen de globale CO2 emissies in de volgende decennia evolueren ?
Climate Action Tracker, een onderzoeksgroep ondersteund door milieugroeperingen en de Duitse overheid heeft berekend dat zonder beleid om de klimaatverandering aan te pakken, de globale broeikasgasemissies zullen blijven stijgen tot minstens in 2080, en globale temperaturen zouden stijgen met 4,1 tot 4,8 graden tegen 2100.
Er zijn mensen die wegens het uitblijven van een overheidsbeleid hopen dat technologische innovaties ons wel zullen redden, als een soort plan B om de klimaatverandering te stoppen. Dit blijkt een zeer gevaarlijke strategie. Alles wijst erop dat om de klimaatcrisis te overwinnen er een krachtig en ambitieus overheidsbeleid nodig is dat niet alleen inzet op het stimuleren van hernieuwbare energie, maar ook op het actief afbouwen van het fossiele brandstofgebruik.
Bronnen:
Financial Times https://www.ft.com/content/269d939e-0f88-11e9-b2f2-f4c566a4fc5f
Climate Action Tracker: https://climateactiontracker.org
